Tussen Droom en Data

Noem data de nieuwe olie, als je er verkeerd mee omgaat, krijg je vuile handen. Kijk uit voor datalekken, privacybezwaren en bevooroordeelde artifi cial intelligence.

In de dystopische roman De Cirkel koppelt het gelijknamige bedrijf (officieus Google) steeds meer data van mensen aan hun Cirkel-account. Niet alleen profielen en e-mails maar ook gezondheids-gegevens, creditcard-en burgerservice-nummers kunnen zo worden opgeslagen door De Cirkel. Bovendien plaatst het bedrijf over de hele wereld camera’s, zodat niets zich aan het alziend oog van De Cirkel kan onttrekken. Het einddoel is de zogenoemde voltooiing van De Cirkel, oftewel de vorming van een gesloten netwerk dat alle mensen verbindt. Zo kan een wereld van volledige transparantie ontstaan, waarin ‘Privacy is diefstal’ het adagium is.

Critici van Dave Eggers’ boek merken op dat de toekomst in deze roman al grotendeels werkelijkheid is geworden: van Nest videocamera’s tot de Alexa-microfoons: we geven onze privacy al volledig over aan techgiganten. Het boek doet daardoor niet erg verrassend aan. Eerder onderstreept het nog eens de grenzen waartegen ondernemers aanlopen naarmate ze steeds meer data opslaan en willen inzetten voor commerciële doeleinden.